Galungan

Rahina Hindu Bali

Galungan inggih punika silih tunggil rahina jagat krama Hindu utamannyané ring Bali. Rahina punika kalaksanayang nyabran nem sasih utawi 210 rahina nuju Budha Kliwon wuku Dungulan. Galungan pinaka cihna indik dharma sané menang yéning kalawan antuk adharma. Manut lelintihannyané rahina punika taler simbol saking payudhan Déwa Indra (dharma) sané ngaonang raksasa Maya Danawa (adharma).[1]

Galungan
galuṅan·
Penjor ring sisin margi ring Bali ri tatkala Galungan
Aran liyananGalungan
Kaodalin olihHindu Bali
JenisHindu
Kegiatanberdoa, ritual keagamaan
TanggalHindu Balinese pawukon
Buda Keliwon Dunggulan
Terkait denganPitri Paksha
rahina Galungan miwah Kuningan ring Pura.
Kulawarga Bali ngae ajengan lawar persiapan Galungan

Dudonan rahina Galungan kakawitin antuk rahina Sugihan Jawa miwah Sugihan Bali. Sugihan Jawa kalaksanayang duk Wrespati Wagé wuku Sungsang, nem rahina sadurung Galungan pinaka sarana mareresik ring makasami sané wénten ring saluir Bhuana Agung. Limang rahina nuju Galungan ring Sukra Kliwon wuku Sungsang kabaos Sugihan Bali. Sugihan punika taler satmaka sarana mareresik ring sajeroning soang-soang padéwékan utawi Bhuana Alit.

Salanturnyané malih kalih rahina, ri tatkala rahina Redité Paing wuku Dungulan kamargiang Penyekeban Galungan pinaka cihna nyekeb indriya. Benjangnyané wénten rahina Panyajahan Galungan. Manut kalénder Bali rahina punika kalaksanayang duk Soma Pon wuku Dungulan. Arahina sadurung Galungan kawastanin Penampahan Galungan. Ring rahina punika krama Hinduné makarya pénjor miwah sarwa ulam sané jagi kaanggén ring bebantenan sakadi saté, lawar, tum, bé kakak miwah sané lianan madasar siap utawi bawi. Ring rahina Budha, rahina sané pinih utama umat Hindu ring sajebag jagaté ngaturang sembah bhakti mawit saking paumahan soang-soang nglantur ka pura-pura ring sanè nampek ring wewidangan druwéné. Apisan sawusan rahina Galungan kabaos Umanis Galungan sané kalaksanayang nuju rahina Wrshpati Umanis wuku Dungulan. Pacang kalaksanayang Dharma Santi tur malancaran majeng ring pasemetonan jadmané soang-soang pinaka sarana ngrumaketang rasa masikian ring kulawarga.

Galah Aran rahina Aktivitas
3 dina sadurungne Penyekeban Masak biu anggén persembahan
2 dina sadurungne Penyajaan ngae jaja
1 dina sadurungne Penampahan Nampah céléng utawi siap anggén persembahan
1 dina sasampun Manis Galungan Nglesir sareng kaluwarga
10 dina sasampun Kuningan Sembahyang
11 dina sasampun Manis Kuningan Nglesir

Pustaka uah

  1. Eiseman (1989) p353