Ring sor puniki kawedarang indik Lis raja-raja ring Bali, silih tunggil pulo ring sajeroning pulo-pulo ring Nusa Tenggara. Rumasuk para raja sané polih makuasa ring pulo puniki makasami, miwah raja-raja ring sakancan kerajaan sané alit sané sampun wénten duk abad ka-17 dan ka-18.

Runtutan miwah tanggal para raja punika nénten jakti-jakti pateh manut risajeroning dokumén-dokumén sané wénten, tur nénten kasokong antuk bukti sané kuat. Lis ring sor puniki kadasarin antuk pangéling-éling épigrafi prasasti, makudang-kudang babad Bali, miwah data sané kapolihang saking sumber-sumber kolonial Belanda.

Raja Bali Kuno uah

Wangsa Warmadéwa uah

Ring sor puniki inggih punika lis raja Bali Kuno, Wangsa Warmadéwa;

Wangsa Jaya uah

Ring sor puniki inggih punika raja Bali Kuno, Wangsa Jaya;

Singasari ngasorang Bali warsa 1284

Majapahit ngasorang Bali 1343

Raja-raja Bali risampun kakasorang olih Majapahit uah

Wangsa Samprangan tur Gélgél

Dados nagara vasal sing sor Majapahit 1343 - c. 1527.

Raja-raja Bali (ri kalanan kapimpin olih tituler) di Klungkung

Rikala kalindungang Hindia Belanda 1843-1908

  • Déwa Agung Putra III Bhatara Dalem (1851–1903) [putun Déwa Agung Sakti]
  • Déwa Agung Jambé II (1903–1908; Susuhunan Klungkung sampai 1904) [okan Déwa Agung Putra III]

Rikala pamerintahan langsung Hindia Belanda 1908-1929

  • Dewa Agung Oka Geg (1929–1950, wafat 1964) [keponakan Dewa Agung Jambe II]

Kerajaan Klungkung ring sor Pemerintah Républik Indonésia

  • Ratu Dalem Pemayun (1980-1997) putran sané paling wayah, Déwa Agung Gde Oka Geg.
  • Ratu Dalem Semaraputra (10-10-2010) putran Dewa Agung Gdé Oka Geg saking Permaisuri, Ida Dewa Agung Ibu, Putrin Raja Karangasem.Mal:?

Raja-raja Mengwi uah

  • Gusti Agung Śakti (Gusti Agung Anom) (c. Kerajaan Kapal)
  • Gusti Agung Śakti (Gusti Agung Putu) (c. 1690-1722) [okan Gusti Agung Anom]
  • Gusti Agung Madé Alangkajeng (1722-c. 1740) [okan Gusti Agung Putu]
  • Gusti Agung Putu Mayun (1740s) [keponakan Gusti Agung Madé Alangkajeng]
  • Gusti Agung Madé Munggu (1740s-1770/80) [sameton Gusti Agung Putu Mayun]
  • Gusti Agung Putu Agung (1770/80-1793/94) [okan Gusti Agung Madé Munggu]
  • Gusti Ayu Oka Kaba-Kaba (regent 1770/80-1807) [ibu Gusti Agung Putu Agung]
  • Gusti Agung Ngurah Madé Agung I (1807–1823) [okan Gusti Agung Putu Agung]
  • Gusti Agung Ngurah Madé Agung II Putra (1829–1836) [okan Gusti Agung Ngurah Madé Agung I]
  • Gusti Agung Ketut Besakih (1836-1850/55) [sameton Gusti Agung Ngurah Madé Agung II]

Rikala kalindungin olih Belanda 1843-1891

  • Gusti Ayu Istri Biang Agung (1836–1857) [rangda Gusti Agung Ngurah Madé Agung Putra]
  • Gusti Agung Ngurah Madé Agung III (1859–1891) [trah Gusti Agung Putu Mayun]

Mengwi kakasorang olih Klungkung, Badung, Gianyar dan Tabanan 1891

Raja-raja Tabanan uah

  • Shri Arya Kenceng (c. 1434)
  • Shri Magada Nata [okan Arya Kenceng]
  • Arya Nangun Graha (Prabhu Singasana) [okan Magada Nata]
  • Gusti Ngurah Tabanan (Prabhu Winalwan) [okan Arya Nangun Graha]
  • Gusti Wayahan Pamedekan (?-1647) [okan Gusti Ngurah Tabanan]
  • Gusti Madé Pamedekan (1647-c. 1650) [sameton Gusti Madé Pamedekan]
  • Gusti Ngurah Tabanan (Prabhu Winalwanan) (makuasa antuk kalih masa, c. 1650-?)
  • Prabhu Niswéng Panida (?-1654?) [okan Gusti Madé Pamedekan]
  • Gusti Madé Dalang (1654?-?) [sameton Prabhu Niswéng Panida]
  • Gusti Nengah Malkangin [okan Gusti Wayahan Pamedekan]
  • Gusti Bolo di Malkangin [okan Prabhu Winalwanan]
  • Gusti Agung Badeng (wali nagara, abad ka-17 akhir) [mantu saking Gusti Madé Pamedekan]
  • Prabhu Magada Śakti (c. 1700) [okan Prabhu Nisweng Panida]
  • Anglurah Mur Pamadé [okan Prabhu Magada Śakti]
  • Gusti Ngurah Sekar (fl. 1734) [okan Anglurah Mur Pamadé]
  • Gusti Ngurah Gedé [okan Gusti Ngurah Sekar]
  • Gusti Ngurah Madé Rai (?-1793) [sameton Gusti Ngurah Madé Gedé]
  • Gusti Ngurah Rai Penebel (1793-c. 1820) [sameton Gusti Ngurah Madé Rai ]
  • Gusti Ngurah Ubung (c. 1820) [okan Gusti Ngurah Rai Penebel]
  • Gusti Ngurah Agung I (c. 1820-1844) [putun Gusti Ngurah Madé Rai]

Rikala kalindungin olih Belanda 1843-1906

  • Gusti Ngurah Agung II (1844–1903) [okan Gusti Ngurah Agung I]
  • Gusti Ngurah Rai Perang (Gusti Ngurah Agung III) (1903–1906) [okan Gusti Ngurah Agung II]

Panguasan Belanda 1906

  • Cokorda Ngurah Ketut (1929–1939) [keponakan Gusti Ngurah Agung]
  • Gusti Ngurah Wayan (Puri Kompyang Tabanan) (regent, 1939-1944)
  • Cokorda Ngurah Gedé (1944–lebar 1987) [okan Cokorda Ngurah Ketut]

Tabanan magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

  • Cokorda Anglurah Tabanan (21 Maret 2008 - … ) [okan Cokorda Ngurah Gedé]

Raja-raja Karangasem uah

  • Gusti Nyoman Karang (c. 1600)
  • Anglurah Ketut Karang [okan Gusti Nyoman Karang]
  • Anglurah Nengah Karangasem (ungkurin abad ka-17) [okan Anglurah Ketut Karang]
  • Anglurah Ketut Karangasem (fl. 1691-1692) [sameton Anglurah Nengah Karangasem]
  • Anglurah Madé Karang [okan Anglurah Nengah Karangasem]
  • Gusti Wayahan Karangasem (fl. 1730) [okan Anglurah Ketut Karangasem]
  • Anglurah Madé Karangasem Sakti (Bagawan Atapa Raré) (1730s) [okan Anglurah Madé Karang]
  • Anglurah Madé Karangasem (1730s-1775) [okan Anglurah Madé Karangasem Sakti]
  • Gusti Gedé Ngurah Karangasem (1775–1806) [putun Anglurah Madé Karangasem]
  • Gusti Gedé Ngurah Lanang (1806–1822) [keponakan Gusti Gedé Ngurah Karangasem]
  • Gusti Gedé Ngurah Pahang (1822) [putun Gusti Gedé Ngurah Karangasem]
  • Gusti Gedé Ngurah Lanang (makuasa kalih masa 1822-1828; lebar 1837)
  • Gusti Bagus Karang (1828–1838; lebar 1839) [okan Gusti Gedé Ngurah Karangasem]
  • Gusti Gedé Ngurah Karangasem (1838–1849) [keponakan Gusti Bagus Karang]

Panguasan Lombok ring Karangasem 1849-1894

  • Gusti Madé Jungutan (Gusti Madé Karangasem) (dados raja vasal 1849-1850) [sadurungnyané pinaka punggawa (pemimpin bawahan)]
  • Gusti Gedé Putu (dados raja vasal 1850-1893) [keponakan raja Lombok]
  • Gusti Gedé Oka (sebagai raja vasal 1850-1890) [sameton Gusti Gedé Putu]
  • Gusti Gedé Jelantik (1890–1908; lebar 1916) [sameton Gusti Gedé Oka]
  • Anak Agung Agung Anglurah Ketut Karangasem (1908–1950; lebar 1966) [okan Gusti Gedé Putu]

Karangasem magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

Raja-raja Jembrana uah

Wangsa Agung Widya uah

  • Gusti Agung Basangtamiang (abad ka-17) [okan Patih Agung Gélgél Gusti Agung Widya]
  • Gusti Brangbangmurti [okan Gusti Agung Basangtamiang]
  • Gusti Gedé Giri (c. 1700) [okan Gusti Brangbangmurti]
  • Gusti Ngurah Tapa [okan Gusti Gedé Giri]
  • Gusti Madé Yasa [sameton Gusti Ngurah Tapa]
  • Gusti Gedé Andul (kapertama ring abad ka-18) [okan Gusti Madé Yasa]

Wangsa Mengwi uah

  • Gusti Ngurah Agung Jembrana (tengahing abad ka-18) [putun Gusti Agung Sakti saking Mengwi]
  • Gusti Ngurah Batu (wali nagara ?-1766) [okan Gusti Ngurah Agung Jembrana]
  • Gusti Gedé Jembrana (1766-?) [keponakan Gusti Ngurah Batu]
  • Gusti Putu Andul (sadurung 1797-1809) [okan Gusti Gedé Jembrana]
  • Gusti Rahi (wali nagara ring Badung, fl. 1805)
  • Kapitan Patimi (wali nagara, sentana Bugis, c. 1805-1808)
  • Gusti Wayahan Pasekan (wali nagara c. 1812-1814)
  • Gusti Madé Pasekan (wali nagara c. 1812-1814) [sameton Gusti Wayahan Pasekan]
  • Gusti Putu Sloka (1809–1835) [okan Gusti Putu Andul]
  • Gusti Alit Mas (wali nagara c. 1835-1840)
  • Gusti Putu Dorok (wali nagara c. 1835-1840) [cicit Gusti Ngurah Batu]
  • Gusti Madé Penarungan (wali nagara c. 1840-1849)
  • Gusti Ngurah Madé Pasekan (wali nagara c. 1840-1849)

Rikala kalindungin olih Belanda 1843-1882

  • Gusti Putu Ngurah Sloka (1849–1855; lebar 1876) [okan Gusti Putu Sloka]
  • Gusti Ngurah Madé Pasekan (patih 1849-1855; raja 1855-1866)
  • Anak Agung Madé Rai (regent 1867-1882; lebar 1905) [putun Gusti Putu Andul]

Jembrana ring pamerintahan langsung olih Belanda 1882-1929

  • Anak Agung Bagus Negara (1929–1950; lebar 1967) [putun Anak Agung Madé Rai]

Jembrana magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

Raja-raja Buléléng uah

Wangsa Panji Sakti

  • Gusti Panji Śakti (c. 1660-1697/99)
  • Gusti Panji Wayahan Danurdarastra (1697/99-1732) [okan Gusti Panji Sakti]
  • Gusti Alit Panji (1732-c. 1757/65) [okan Gusti Panji Wayahan]

Rikala kuasaina olih Mengwi kapertama ring abad ka-18

  • Gusti Ngurah Panji (ring Sukasadda c. 1757/65) [okan Gusti Alit Panji]

Rikala kuasaina olih Karangasem c. 1757-1806

  • Gusti Ngurah Jelantik (ring Singaraja c. 1757/65-c. 1780) [sameton Gusti Ngurah Panji]
  • Gusti Madé Jelantik (c. 1780-1793) [okan Gusti Ngurah Jelantik]
  • Gusti Madé Singaraja (1793-?) [keponakan Gusti Madé Jelantik]

Wangsa Karangasem

  • Anak Agung Rai (?-1806) [okan Gusti Gedé Ngurah Karangasem]
  • Gusti Gedé Karang (1806–1818) [sameton Anak Agung Rai]
  • Gusti Gedé Ngurah Pahang (1818–1822) [okan Gusti Gedé Karang]
  • Gusti Madé Oka Sori (1822–1825) [keponakan Gusti Gedé Karang]
  • Gusti Ngurah Madé Karangasem (1825–1849) [keponakan Gusti Gedé Karang]

Wangsa Panji Sakti

  • Gusti Madé Rahi (1849, 1851–1853) [canggah Gusti Ngurah Panji]

Rikala kuasaina olih Bangli 1849-1854

  • Gusti Ketut Jelantik (1854–1873; regent 1853-1861; wafat 1893) [sentana saking Gusti Ngurah Jelantik]

Rikala pamerintahan langsung olih Belanda 1882-1929

  • Anak Agung Putu Jelantik (regent 1929-1938; nganggén gelar Anak Agung 1938-1944) [sentana saking Gusti Ngurah Jelantik]
  • Anak Agung Nyoman Panji Tisna (1944–1947) [okan Anak Agung Putu Jelantik]
  • Ngurah Ketut Jelantik (1947–1950; lebar 1970) [sameton Anak Agung Panji Tisna]

Buléléng magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

Raja-raja Gianyar uah

  • Déwa Manggis I Kuning (Bendésa Pahang)
  • Déwa Manggis II Pahang (Bendésa Pahang) [okan Déwa Manggis Kuning]
  • Déwa Manggis III Bengkel (Bendésa Bengkel) [okan Déwa Manggis Pahang]
  • Déwa Manggis IV Jorog (Raja Gianyar c. 1771-1788) [okan Déwa Manggis Bengkel]
  • Déwa Manggis V di Madya (c. 1788-1820) [okan Déwa Manggis Jorog]
  • Déwa Manggis VI di Rangki (c. 1820-1847) [okan Déwa Manggis di Madya]
  • Déwa Manggis VII di Satria (1847–1884; lebar 1891) [okan Déwa Manggis di Rangki]

Rikala kakuasain olih Klungkung 1884-1891

  • Déwa Pahang (1891–1896) [okan Déwa Manggis di Satria]
  • Déwa Manggis VIII (Déwa Gedé Raka s.d. 1908) (1896–1912) [sameton Déwa Pahang]
  • Idé Anak Agung Ngurah Agung (maparab Déwa Manggis kagentosin antuk Anak Agung, 1913-1943) [okan Déwa Manggis VIII]
  • Ide Anak Agung Gedé Agung (1943–1946; lebar 1999) [okan IAA Ngurah Agung]
  • Idé Anak Agung Gedé Oka (1946–1950) [sameton IAA Gedé Agung]

Gianyar magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

Raja-raja Sukawati miwah Ubud uah

Wangsa Klungkung

  • Déwa Agung Anom (Raja Sukawati duk warsa 1713-1733)
  • Déwa Agung Gedé Mayun Dalem Patemon (1733-sadurung 1757) [okan Déwa Agung Anom]
  • Déwa Agung Gedé Sukawati (c. 1757) [okan Déwa Agung Gedé Mayun]
  • Déwa Agung Madé Pliatan (kalih masa ring abad ka-18) [sameton Déwa Agung Gedé Sukawati]

Makuasa ring Ubud, ri kala kalindungin olih Gianyar

  • Cokorda Putu Kandel (c. 1800) [okan Déwa Agung Madé Pliatan]
  • Cokorda Sukawati (abad ka-19) [okan Cokorda Putu Kandel]
  • Cokorda Rai Batur (fl. 1874) [okan Cokorda Sukawati]
  • Cokorda Gedé Sukawati (sadurung 1889-1919) [okan Cokorda Rai Batur]
  • Cokorda Gedé Raka Sukawati (1919–1931; lebar 1967) [okan Cokorda Gedé Sukawati]
  • Cokorda Gedé Agung Sukawati (1931–1950; lebar 1978) [sameton Cokorda Gedé Raka Sukawati]

Gianyar miwah Ubud magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

Raja-raja Pamecutan ring Badung uah

Wangsa Tabanan

  • Prabhu Bandana, Arya Notor Wandira (abad ka-17) [okan Shri Magadé Nata, Raja Tabanan]
  • Gusti Ngurah Papak [okan Arya Notor Wandira]
  • Gusti Jambé Pulé (c. 1660-1683) [okan Gusti Ngurah Papak]

Kakepah dados kakalih sentana Jambé miwah sentana Pamecutan 1683

  • Gusti Jambé Merik (1683-?) [okan Gusti Jambé Pule]
  • Gusti Jambé Ketewél [okan Gusti Jambé Merik]
  • Gusti Jambé Tangkeban (c. 1757) [okan Gusti Jambé Ketewél]
  • Gusti Jambé Aji (?-1780) [okan Gusti Jambé Tangkeban]

Raja-raja Pamecutan

  • Gusti Macan Gading (1683-?) [okan Gusti Jambé Pule]
  • Kyai Anglurah Pamecutan Śakti (fl. 1718) [okan Gusti Macan Gading]
  • Kyai Anglurah Pamecutan Mur ing Ukiran [okan Anglurah Pamecutan Śakti]
  • Kyai Anglurah Pamecutan Bhija [okan Anglurah Pamecutan Mur ing Ukiran]

Kakepah dados kakalih sentana Pamecutan miwah sentana Dén Pasar c. 1780

  • Kyai Agung Gedé Raka (?-1813) [okan Anglurah Pamecutan Bhija]
  • Kyai Anglurah Pamecutan Mur ing Gedong (1813–1829) [Anak Agung Gedé Raka]
  • Anak Agung Lanang (1829–1840) [putun Anglurah Pamecutan Bhija]
  • Kyai Agung Gedé Woka Mur ing Madarda (1840–1851) [okan Anak Agung Lanang]
  • Cokorda Agung Pamecutan (Bupati, gelar Cokorda digunakan, 1851-1906) [kemenakan Agung Gedé Woka Mur ing Madarda]

Badung miwah Pamecutan kakasorang olih Belanda 1906

  • Cokorda Ngurah Gedé Pamecutan (sané dados panguasa ring sajebag Badung 1946-1950; lebar 1986) [putun keponakan Cokorda Agung Pamecutan]

Badung magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950

Raja-raja Kesiman ring Badung uah

  • Gusti Ngurah Gedé Kesiman (1813–1861) [okan Gusti Ngurah Madé Pamecutan saking Dén Pasar]
  • Gusti Ngurah Ketut (1861–1904) [kepoakan Gusti Ngurah Gedé Kesiman]
  • Anak Agung Ngurah Mayun (1904–1906) [putun Gusti Ngurah Ketut]

Belanda ngasorang Badung miwah Kesiman 1906

  • Gusti Ngurah Madé (punggawa) 1927-1954; lebar 1959) [okan Anak Agung Ngurah Mayun]

Raja-raja Dénpasar di Badung uah

  • Gusti Ngurah Madé Pamecutan (Kaléran) (sejak sebelum 1780-1817) [cicit Kyai Anglurah Pamecutan Sakti]
  • Gusti Ngurah Madé Pamecutan Déwata di Satria (1817–1828) [okan Gusti Ngurah Madé Pamecutan (Kaléran)]

Ring pangwésan Kesiman 1829-1861

  • Gusti Ngurah Gedé Oka (raja tituler 1829-1842/48) [okan Gusti Ngurah Madé Pamecutan Déwata di Satria]
  • Gusti Ngurah Madé Pamecutan (raja tituler, atenga abad ka-19) [sameton Gusti Ngurah Gedé Oka]
  • Gusti Gedé Ngurah Pamecutan (Cokorda Alit Ngurah I) (1861–1890) [okan Gusti Ngurah Madé Pamecutan]
  • Cokorda Alit Ngurah II (panguada, maparab Cokorda) 1890-1902) [okan Gusti Gedé Ngurah Pamecutan]
  • Cokorda Madé Agung (1902–1906) [sameton Cokorda Alit Ngurah II]

Belanda ngasorang Badung 1906

  • Cokorda Alit Ngurah III (panguasa sajebag Badung 1929-1946; lebar 1965) [okan Cokorda Alit Ngurah II]

Kalanturang ring sentana Pamecutan 1946

Raja-raja Bangli uah

Lis raja ring Kerajaan Bangli minakadi:

  • Déwa Gedé Tangkeban I (dari Nyalian ?-1804)
  • Déwa Rahi (c. 1804-1815)
  • Déwa Gedé Tangkeban II (c. 1815-1833) [okan Déwa Gedé Tangkeban I]
  • Déwa Gedé Tangkeban III (1833–1875) [okan Déwa Gedé Tangkeban II]
  • Déwa Gedé Oka (1875–1880) [okan Déwa Gedé Tangkeban III]
  • Déwa Gedé Ngurah (1881–1892) [sameton Déwa Gedé Oka]
  • Déwa Gedé Cokorda (1894–1911) [sameton Déwa Gedé Ngurah]
  • Déwa Gedé Rai (Bupati 1913-1925) [sameton Déwa Gedé Cokorda]
  • Déwa Gedé Taman (Bupati 1925-1930) [putun Déwa Gedé Tangkaban III]
  • Déwa Putu Bukian (Prajuru 1930-1931) [putun Déwa Gedé Tangkaban III]
  • Anak Agung Ketut Ngurah (panguasa, maparab Anak Agung, 1931-1950; lebar 1961) [okan Déwa Gedé Cokorda]

Bangli magabung ring Negara Kesatuan Républik Indonésia 1950.

Pustaka uah

Cutetan uah

  1. kaloktah taler Anglurah Agung Maruti. Anglurah minab sakadi jabatan ring pamerintahan.

Wacén taler uah

Pustaka liyanan uah

  • C.C. Berg, De middeljavaansche historische traditie. Santpoort 1927.
  • A.J. Bernet Kempers, Monumental Bali; Introduction to Balinese Archaeology & Guide to the Monuments. Berkeley & Singapore 1991. ISBN 0-945971-16-8.
  • Helen Creese, 'Balinese babad as historical sources; A reinterpretation of the fall of Gelgel', Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 147 1991.
  • A.A. Gde Darta et al., Babad Arya Tabanan dan Ratu Tabanan. Dénpasar 1996. ISBN 979-649-021-8.
  • Mahaudiana, Babad Manggis Gianyar. Gianyar 1968.
  • S.O. Robson, 'The Ancient Capital of Bali', Archipel 16 1978.
  • Henk Schulte Nordholt, Macht, mensen en middelen; Patronen en dynamiek in de Balische politiek ca. 1700-1840. Doctoraalscriptie, Amsterdam 1980.
  • Henk Schulte Nordholt, The Spell of Power; A History of Balinese Politics. Leiden 1996. ISBN 90-6718-090-4.
  • I Nyoman Suada et al., Selayang Pandang Tokoh-Tokoh Puri Agung Kesiman (Abad XIX-XX). Dénpasar 1999.
  • Anak Agung A. Sudira, Mengenal Kawitan Warga Mahagotra Tirtha Arum. Dénpasar 1992.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 3: Asia & Pacific Oceania, München 2003, s. 1239-1244, ISBN 3-598-21545-2.
  • Adrian Vickers, The Desiring Prince; A Study of the Kidung Malat as Text. PhD Thesis Sydney 1986.
  • Margaret J. Wiener. Visible and Invisible Realms; Power, Magic, and Colonial Conquest in Bali. Chicago & London 1995. ISBN 0-226-88580-1.

Pranala jaba uah