Sate Madura (Madura: Satè Mâdhurâ) inggih punika ajengan khas Madura, Jawa Timur marupa saté sané madaging basa khas Madura. Saté Madura biasané malakar antuk ayam. Di samping kaloktah pinaka pulo uyah, Madura taler kaloktah antuk saténé. Saté madura sampun kaloktah ring wewidangan Indonésia. Saté puniki inggih sate sane kakaryanin antuk ulam ayam kasarengin racikan bumbu khas saking Madura. Saté ayam silih sinunggil ajengan tradisional sane sampun kasor ring Indonesia tur maning, das ring akeh wilayah ring Indonesia wenten anak ngadol Saté Madura.

Sate Ayam Madura
Puniki inggih sate madura sane khas saking Madura, Jawa Timur

Saté ayam madura puniki yening kacingak antuk rupa, pateh minakadi saté sane tiyosan sane kasor ring Indonesia. Nanging, sane dados kaistimewaan saté puniki inggih bumbu kacangnyane. Tiyosan saking nika, ulam utawi be ring sate puniki empuk tur madue aroma sane mresidayang nangiang keneh ngajeng.[1]

Indik uah

Saté Madura abana baan AdipatiSumenep Arya Jaran Panoleh suud nyingakin rakan Idané Lembu Kanigoro ané suba dadi adipati Ponorogo tur kaaturang sate Ponorogo. Nyingakin ajengan sané tén ketah sawiréh matusuk lidi tur madaging basa kacang, Arya Jaran Panoleh miwah rombongan Idané nénten kayun ngajeng ajengan punika, ipun makasami bingung punapi carané ngajeng. Risampuné katlatarang olih rakan Idané yéning masyarakat Ponorogo pamekasnnyané para warok sampun ketah ngajeng ajengan punika.[2][3][4]

Warok madué sifat wira'i, punika mawinan anggén lidi punika pinaka piranti anggén ulam ayam, duk punika makasami nénten uning indik kaéntenan sendok. Yening nganggé tusuk punika sinah tangan i raga nénten keni basan saténé. Ri sampuné punika, Jaran Panoleh nunas ijin kapining rakan Idané pinaka adipati Ponorogo jagi malajahin kahuripan rakyat ponorogo sané méweh tur jagi kalaksanayang ring Madura.[4][5][6]

Lianan ring punika, Arya Jaran Panoleh meled ring busanan ksatria warok sané gagah tur nunas ijin mangda kaanggén olih para bala wadunyané. Antuk titah Batara Katong, daweg Arya Jaran Panoleh miwah bala wadun Sumenep budal tur kasarengin olih bala warok, wusan punika warok-warok puniki dados bala wadunnyané kadipaten Songenep.

Lelintihan uah

Yening nikaang indik lelintihan sate madura, puniki akeh makna utawi tetuek ring belakang kawentenan sate madura puniki minakadi:

  1. Menu Pendekar Ponorogo inggih punika Arya Panoleh pinaka pendekar kayun ngajeng sate madura tur kasobyahang ring Pendekar Ponorogo sane lianan.
  2. Pinaka Pamersatu Unsur (Elemen) inggih punika ring Madura kering, nenten wenten tanem-taneman sane mresidayang suwe tumbuh. Masyarakat dirika dadosnyane ngajeng hewan ternak tur be pasih krana nenten wenten taneman sane tumbuh suwe. [7]

Cara Ngaryanin uah

Ngaryanin sate ayam madura mesib sareng sate sane tiyosan. Be siap utawi ulam ayam kagetep-getep dados ukuran kotak utawi dadu laut katusuk ring tusuk sate. Yening ulam ayame punika jadi kadagingin bumbu sadurung mabakar dados kadingingin. Bumbu kacang ring sate madura puniki kacang tanah sane sampun magoreng kaulig ngantos nyag tur maning katambahin penyedap, limo, uyah tur kecap manis.

Ritatkala proses makar ulam punika, dagingin bumbu-bumbu minakadi kecap manis tur minyak laut bakar sate ring duur areng. Sambilang makar ulam, sambilang ngolesang bumbu sane iwawu tambahang ring sate.

Ring penyajian utawi yening sampun wusan, sate madura puniki biasanyane kaajeng sinarengan sareng bumbu kacang, kecap, getep-getepan lontong utawi tipat, acar (bawang utawi acar sane tiyosan), limo tur sambel khusus yening jagi ngarsaang lalah. [1]

Pustaka uah

  1. 1,0 1,1 "Sate Ayam madura". Kementrian Luar Negeri RI di Kabul. Kaaksés 2023-03-12. |first= missing |last= (help)
  2. "Berbagai Versi Asal Usul Sate Madura, Kuliner Indonesia yang Manis". id.berita.yahoo.com (ring Indonesia). Kaaksés 2023-01-07.
  3. Meidinata, Nugroho (2022-03-22WIB12:19:39+00:00). "Kenapa Sate Ayam Identik dengan Madura?". Solopos.com (ring Indonesia). Kaaksés 2023-01-07. Check date values in: |date= (help)
  4. 4,0 4,1 "Asal-usul Sate Madura, Menunya Para Pendekar Ponorogo Zaman Dulu". iNews.ID (ring Indonesia). 2022-09-20. Kaaksés 2023-01-07.
  5. PT, Koropak Media Parahyangan. "Menguak Asal Mula Sate Madura dan Kisah Arya Panoleh". koropak.co.id (ring Indonesia). Kaaksés 2023-01-07.
  6. Liputan6.com (2022-03-07). "Berbagai Versi Asal Usul Sate Madura, Kuliner Indonesia yang Manis". liputan6.com (ring Indonesia). Kaaksés 2023-01-07.
  7. "Asal-usul Sate Madura, Menunya Para Pendekar Ponorogo Zaman Dulu". iNews.ID (ring Indonesia). 2022-09-20. Kaaksés 2023-03-11.