Peparikan

Soroh lontar mawentuk tembang

Peparikan pateh sakadi wewangsalan, kewanten binanipun wewangsalan punika wantah kalih palet (carik), yéning peparikan kawangun antuk petang palet dados apada (satu bait), taler mawirama miwah mapurwakanti. Peparikan puniki pateh sakadi "madah" ring kasusastran Indonésia. Yéning sihang ipun minab sakadi "Pantun", antuk "ri", punika sering masilur dados "ntun", sakadi; sari, dados= santun. Peparikan, kruna lingganipun "parik", artinipun; awi (karang), polih pangiring "an" dados parikan, kadwipurwayang dados: peparikan, artinipun: awi-awian utwai reragragan.

Peparikan puniki taler sakadi sasimbing indik kahanan kalih polah janma, kawangun antuk lengkara petang carik dados apada (satu bait). Lengkarane sané riinan kalih carik dados "sampiran", lengkarane pungkuran sané kalih carik dados arti sejatine, saha mawirama purwakanti, (a-b, a-b).[1]

Conto

uah

Purwakanti punika wénten tatiga, luiripun: Purwakanti sastra, Purwakanti basa, Purwakanti suara, sakadi:

Purwakanti sastra

uah

Doyan liang ngandong kanji (a)

depang tiang ngaba pitu (b)
yan tiang ngelong janji (a)

apang tiang kena tantu. (b)

Aksara "ji" ring kruna "kanji", makanti ring "ji" ring kuna "janji". Aksara "tu" ring kruna "pitu", makanti ring "tu" ring kruna "tantu".

Purwakanti basa

uah

Meli gabus duang kranjang

lamben bodag sing ngenyakin
yadin bagus mata kranjang

enyen kodag mangenyakin.

Mata "kranjang" makanti ring kruna duang "kranjang". Kodag "ngenyakin" makan ti ring kruna sing "ngenyakin".

Purwakanti suara

uah

Dengdenge kurma lua

jaene ditu plapahin
adeng-adeng magama tua

gaene malu plajahin.

Suara "a" ring kruna "tua", mapurwakanti ring "a" ring kruna "lua". Suara "in" ring kruna "plajahin", mapurwakanti ring "in" ring kruna "plajahin".

Pustaka

uah
  1. "Kumpulan Basita Paribasa (Peribahasa Bahasa Bali)". pendidikanbahasabali.blogspot.com (ring Indonesia). Kaaksés 2020-04-05.