Layangan Bébéan

Layangan Bébéan inggih punika silih tunggil soroh layang-layang tradisional Bali sané wentuknyané marupa bé utawi ulam. Soroh layangan puniki mawentuk dasar bé. Soroh puniki madué sirah, awak, sirip (marupa kibaran kain ring bangkiang), miwah ikut. Layangan bébéan puniki karancang mangda prasida ngelayang ring langit tur prasida ngélog, nika mawinan kacihnayang sakadi bé sané ngelangi. Lianan saking punika, gerakan ngélog ring langit punika prasida ngewewehin soroh suara utawi guangan sané kapasang ring sirah miwah bangkiang.[1]

Layangan bébéan puniki nyihnayang élemen unsur yéh saking Déwa Wisnu. Layangan puniki dados layangan sané kapertama wénten ring banjar. Layangan puniki taler dados layangan sané pinih dangan kakeberang saking soroh layangan-layangan sané lianan. Wénten makudang-kudang tipe layangan bébéan, sakadi layangan bébéan sané langkung kaseimbangannyané, wénten taler layangan bébéan sané langkungan kalincahan gerakannyané.

Pahan/Struktur Layangan Bébéan uah

  • Guangan ajeng
  • Rangka sirah
  • Rangka tepi baong sirah (isén-isén duur)
  • Rangka madya (bantang batis)
  • Titik tali kendali ajeng
  • Rangka awak (bantang kukuh)
  • Sudut awak (pemucu)
  • Rangka tepi awak (isén-isén pengawak)
  • Tali pangedéng/pawentuk awak (pementang)
  • Rangka bangkiang (bantang bangkiang)
  • Titik kendali sor
  • Guangan sor
  • Sirip (képés)
  • Rangka ikut (ikuh sapi)
  • Rangka rangkap ikut (penabéh ikuh sapi)

Soroh Layangan Bébéan uah

Wénten tigang soroh layangan bébéan, inggih punika:

  • Bébéan bé duri, soroh puniki nénten akéh kacingakin ring para kramané. Layangan puniki madué ciri sané khas krana wentuknyané ring pahan sirip utawi képés, sané kakaryanin saking rangka tiing. Nika mawinan nénten makibar sakadi soroh layangan bébéan sané lianan. Soroh puniki wentuknyané sakadi bé sané madué sirip madui miwah siteng. Pahan sudut awak (pemucu) langkungan mangannyané (sudut kecil) tur ketahnyané madué aksi (élog) sané langkungan kacepatannyané saking soroh sané lianan, krana sirip miwah awaknyané langkung runcing. Sirip ketahnyané sané nentuang élog mangda langkung teratur (alon).
  • Bébéan bé alit, soroh puniki madué ciri khas, inggih punika ikut (ikuh sapi) sané alitan saking soroh sané lianan. Nika mawinan awaknyané langkung ngalitang ka sor (ikut). Soroh puniki wentuknyané sakadi bé sané masirip endep, maikuh alit, tur lincah gerakannyané. Soroh puniki ketahnyané prasida kacingak ring wewengkon carik ring lianan saking Bali kelod (Bali tengah, kaja, miwah kangin).
  • Bébéan bé jago, soroh puniki madué wentuk marupa sirah kotak, sudut awak (pemucu) bulet, ikuh (ikuh sapi) sakadi sabit. Warna sané ketahnyané kaanggén inggih punika gabungan warna selem-putih, selem-kuning, utawi selem-barak, sané dados warna dasar (Tri Datu) ring krama Bali. Silih tunggil saking jenis puniki naenin kasuciang olih para pelayang ring Semawang, Désa Sanur nganggén pola warna selemputih (catur), ring pahan madya sané kasub kawastanin "Layangan Jago" sané madué mitos religius.

Pustaka uah

  1. 9870427. "Itbmagz #2". Issuu (ring Inggris). Kaaksés 2021-05-15.CS1 maint: numeric names: authors list (link)