Adi Parwa

lontar

Adi Parwa (basa Sanskerta: आदिपर्व, Ādiparva) inggih punika lontar indik parwa ring Mahabharata sané nyaritayang lalintihan kawitan para Pandawa miwah Korawané. Payudan wadwa Pandawa miwah Korawa rawuh sawetara 5.000 warsa sané sampun lintang ring India tur kasurat olih Rsi Wedawyasa dados Epos Mahabharata. Wenten 100.000 sloka ring Mahabharata, sané kabantih antuk plakutus Parwa sargah ageng. Suang-suang parwa madué pahpahan sané kabawos kanda. Adi Parwa punika pahpahan kapertama Mahabharata. Kabawos irika, ida makasami wantah warih Candrawangsa, sanak palalintihan Wulan. Ring purwakala, manusané ring jagate kaperintah olih raja-raja sané suci saking kalih palalintihan, inggih punika saking Bhatara Surya miwah Bhatara Candra. Nika mawinan watek para rajané dumunan doh luhuran saking watek para janma biasa.

Adi Parwa
Bali
Aran liyananᵒadipaŕwa
SorohItihasa
Kawedar kapertama ringPidpid, Abang, Karangasem
Basa(-basa)Basa Kawi
Juru tulisIda Pedanda Ketut Oka
Kasusun olihPetrus Josephus Zoetmulder
Lakarandon ental
Ukuran53,4, 46, 67,5, 31 miwah 25,5 cm x 3,7, 3,9, 3,4, 3,2 miwah 3,5 cm
FormatKakawin
AksaraAksara Bali
DagingEpos Mahabharata
Lempir62, 83, 108, 199 miwah 44
Ngranjing Koleksi ringKapustakaan Kantor Dokuméntasi Budaya Bali, Sawan, Balai Bahasa Bali miwah Perpustakaan Kongres Amerika Serikat
Klasifikasi Gedong KirtyaItihasa
Adiparwa versi Jawa Kuno sané katerbitang olih Dinas Pendidikan Propinsi Bali.

Adi Parwa utamannyané maosin indik pangwerdian jagate sami, pangrawuh awataran Ida Hyang Widhi ring yuga-yuga sadurungnyane, weton para Pandawa miwah Korawane, nyantos embas Ida Maharsi Krishna Dwaipayana Wyasa sané wantah silih tunggil awataran Ida Hyang Widhi makadi maharsi sané pinih kasumbung olih para krama Hinduné sajebag jagat. Bantihan pinih utama saking Adi Parwa inggih punika carita indik metun Ida Sri Krishna, Hyang Widhi Wasa, tedun ring jagate puniki matetujon nyabdang kitab suci Weda Bhagavad-gita, silih tunggil bantihan Weda sané pinih utama mantuka ring para jana Hinduné sami.

Duk masa kaprabon Dharmawangsa ring panegara Panjalu ring Jawi, Adi Parwa kasalin basa ring basa Jawi kuna sinarengan antuk parwa-parwa sané lianan olih para pangawi daweg punika. Akudang pesengan genah ring basa Sanskerta kauwah kidik daweg ipun kasalin basa. Duaning proyék ageng indik panglimbak kasusastraan duk masa Dharmawangsa niki, akeh wastan genah ring Mahabharata kadadosang wastan genah ring Jawi nyantos mangkin.[1]

Pustaka uah

  1. Madé Widia, I Gusti. Adi Parwa. CV. Kayumas, Denpasar.