Umah Panjang inggih punika rumah adat Kalimantan Barat sané wangunnyané marupa umah panggung. Umah adat tawah puniki maderbé panjang kantos 180 (satus ulung dasa) meter, linggahné kantos 30 (tigang dasa) méter, saha tegehné 5-8 (lima kantos kutus) méter saking tanah, punika taler tiang sané kanggén nyangga dahat tegeh saha ageng. [1] Umah Panjang puniki kocap pertama kawangun olih Komunitas Tamambaloh Apalin duk warsa sawetara 1.800 (siu domas). Umah panjang maderbé makudang kawigunan, inggihan punika pinaka genah nyeneng kramané, pinaka genah nglaksanayang saluir parikrama parajanané irika, pinaka genah ngamargiang sahananing upacara agama, asapunika taler pinaka tetujon wisata. Tiosan ring punika, wénten taler kawigunan lianan sané kawastanin kawigunan adat, minakadi kanggén parum adat miwah ngéka saluir pangrencana yéning wénten payudan (paperangan) olih kramané.

Umah panjang kawangun tegeh saha linggah kadi asapunika, mangda sida ngdohin kramané saking mala baya buron sané tawah saha galak, saha ngelidin banjir. Tiosan ring punika taler kanggén nylametang kramané saking meseh sané wit saking suku tiosan.

Katawahan (Keunikan) Umah Panjang uah

Umah panjang puniki maderbé makudang katawahan, minakadi:

  1. Kegenahin kantos dasan kulawarga. Umah panjang sané kaloktah linggah saha ageng puniki nyeneng kantos 60 KK ring tengahin umah punika. Punika mawinan umah panjang pinaka cihna kesatuan miwah persatuan krama suku Dayak Indonesia.
  2. Filosofi wangun umah panjang. Ulu umah panjang punika marep kangin, sakéwanten tebénné marep kauh. Genah ulu punika nyinahang matanai, sané mateges seleg saha nénten kantos kasép makarya, punika taler tebénné nyinahang surup suryané sané mateges nénten budal utawi wusan makarya sadurung surup suryané.
  3. Maderbé parinama matiosan. Umah panjang taler kawastanin umah Radank, umah Betang, miwah umah panjai.
  4. Akéh tanggané ganjil mangda sida ngukuhang kawétenan umah panjang punika. Indiké puniki kambil saking teges Kedis Enggang pinaka pandemik khas Kalimantan Barat sané mateges kukuh saha mawibawa.
  5. Pinaka genah tetujon wisata. Rasa sagilik-saguluk kramané irika manados cihna persatuan sané kawerdiang kantos mangkin, yadiastun sampun ngranjing ring aab jagat globalisasi. Asapunika taler ring umah radank utawi umah panjang puniki ketah kanggén pinaka genah parum adat rikala nentuang awig-awig krama adat. [2]

Wawangunan Umah Panjang uah

Pahpahan sajeroning umah panjang katlatarang ring sor.

  1. Kamar tamiu. Puniki ketah kawastanin Samik. Kamar tamiu puniki kajangkepin antuk meja bunder sané kawastanin Pene olih komunitas suku Dayak.
  2. Pente utawi téras. Puniki pinaka genah ngamargiang saluir parikrama adat inggihan punika upacara agama ring kulawarga punika taler upacara tradisi kramané sami.
  3. Kamar sirep. Biasané kamar puniki magenah saking ulu nika panglingsir utawi reramané, punika taler kasarengin kantos ka tebén sentanané.[3]

Pustaka uah

  1. Nancy, Yonada. "Keunikan Rumah Adat Panjang Kalimantan Barat & Fungsinya". tirto.id (ring Indonesia). Kaaksés 2023-03-10.
  2. PI, Redaksi. "Rumah Adat Panjang, Kalimantan Barat". Pariwisata Indonesia (ring Inggris). Kaaksés 2023-03-10.
  3. Nashrullah, Miqdad Aufa (2021-05-30). "Penjelasan Lengkap Mengenai Rumah Adat Kalimantan Barat (Struktur, Sejarah, Filosofi ) » Suka-Suka". Suka-Suka (ring Inggris). Kaaksés 2023-03-10.