Saraswati (basa Sansekerta: सरस्वती, Bali: saraswatī ) inggih punika déwi kaweruhan, musik, seni, kawicaksanan tur déwi sakancan papalajahan.[1] Saraswati sareng Lakshmi tur Parwati utawi kabaos Tri Déwi, ngwantu Brahma, Wisnu tur Siwa mangda sida ngupapira jagaté tur sadagingnyané.[2] Saraswati mawit saking kruna sr sané maarti membah utawi ngalir. Ring kitab Régwéda V.75.3, Saraswati kabaos pinaka Déwi Tukad, sakadi Gangga, Yamuna, Susoma, miwah sané lianan.

Déwi Saraswati
Dewa Hindu
Déwi Saraswati
Déwi kaweruhan, seni, kawicaksanan, tur inspirasi
Ejaan Déwanagariसरस्वती
Ejaan IASTSarasvatī
GolonganDéwi
WahanaAngsa miwah Bunga Padma
PasanganBrahma

Ring Agama Hindu uah

Saraswati inggih punika déwi sané kabaktinin ring agama wéda. Saraswati kapanggihin ring Kitab Rég Wéda miwah ring sajeroning Purana (pupulan ajah-ajahan miwah mitologi Agama Hindu). Ida pinaka déwi kaweruhan utawi ilmu pengetahuan tur seni. Saraswati taler kabaktinin pinaka dewi kawicaksanan.

Ring aliran Wédanta, Saraswati kabaos pinaka kekuatan ring sajeroning aspek kaweruhan — sakti — saking Déwa Brahma. Sakadi ring masa sané dumun, Ida pinaka déwi sané ngwawa utawi nguasain kaweruhan miwah seni. Manut ring sang sané nganutin airan Wédanta, kaweruhan miwah seni pinaka silih tunggil margi anggén nyujur moksa.

Pinda uah

Déwi Saraswati kapindayang (digambarkan) utawi mamurti pinaka anak istri sané ayu, madué kulit halus tur bersih, punika pralambang yéning kaweruhan sané suci jagi ngembasang karasmian ring angga. Ida mabusana sarwa petak (putih), pinaka cihna yéning kaweruhan sané suci jagi nuntun iraga nuju apramada (bersahaja). Ida taler kapindayang malinggih utawi ngadeg ring ajeng bunga padma taler wénten angsa sané pinaka wahana sucin Idané, sané maartos pinaka kapatutan sané sujati. Tiosan ring punika, taler wénten kedis merak sané ketah kasarengin.

Déwi Saraswati kapindayang taler madué papat lungéan utawi lengen, sané ngangganin papat pahpahan kepribadian manusa sané nelebang kaweruhan, inggih punika: manah, intelektual, mulat sarira, tur ego. Ring soang-soang lungéan, Ida ngamel:

  • Lontar (buku), inggih punika marupa kitab Wéda, sané pinaka kawéruhan sané universal, abadi, tur sujati.
  • Genitri, pinaka lambang kekuatan meditasi tur kaweruhan spiritual.
  • Wina, piranti musik sané pinaka lambang seni tur kaweruhan utama.
  • Sekar Tunjung, pinaka lambang kasucian.

Pustaka uah

  1. Kinsley, David (1988). Hindu Goddesses: Vision of the divine feminine in the Hindu religious traditions. University of California Press. pp. 55–64. ISBN 0-520063392
  2. Encyclopaedia of Hinduism. Sarup & Sons. p. 1214. ISBN 978-81-7625-064-1