Danghyang Nirartha utawi Pedanda Shakti Wawu Rauh utawi Danghyang Dwijendra inggih punika tokoh agamawi Saiwa ring Bali miwah pamargi Hindu ring abad ka-16. Ida ngadegang ajahan Saiwa miwah pasametonan padanda Saiwa ring Bali.[1]

Padmasana

Masa anom uah

Nirartha rauh ring Bali ring warsa 1537 mangda ngwarah Raja Gélgél Dalem Baturenggong. Ida ninggal kraton Blambangan sareng pamasetonannyané mawinan silih tunggil rabinnyané Raja Blambangan kasemaran sareng ida. Manut satua, Nirartha mamargi ka Bali nglinggihin labu. Punika dados mawinan para Brahmin ring Bali nénten dados ngajeng labu.[2]

Sasampun rauh ka Bali uah

Sasampun ida rauh ka Bali, ida rauh ka puri Dalem Baturenggong. Sadaweg warsa-warsa sadurung rauhné, Bali kena sangkaon akéh. Nirartha ngaturang silih tunggil rambutné ring Raja miwah ngendikaang yén rambuté punika jagi nylametang Bali saking sangkaon.[2] Rambuté kagenahang ring silih tunggil pura ring Bali raris dados genah ziarah anggé panganut Saiwa sami.

Arsitéktur uah

Nirartha kasengguh pinaka jadma sané makarya arsitéktur padmasana ring pura-pura Hindu Bali.[3] Pura-pura puniki kasengguh pinaka panumadian déwa Siwa sané Agung.[4] Sadaweg ida malancaran ring Bali, padmasana akéh pisan kawangun ring pura-pura pasisi.[5] Nirartha taler makarya sistem kahyangan tiga ring désa-désa Bali. Ring kalér désa wénten puran Brahma, ring tengah puran Wisnu miwah ring kelod wénten puran Siwa. Sistemé punika kaanggén antuk makukuhin pamineh Trimurti.

Karya agamawi uah

Nirartha munggahang pamineh moksha ring Indonésia. Ida ngadegang pasametonan pedanda Saiwa miwah kantun kasengguh pinaka leluhur sami pedanda Saiwa.

Pustaka uah

  1. Pringle,Robert. (2004) A Short History of Bali: Indonésia's Hindu Realm. Crows Nest, NSW: Allan & Unwin ISBN 1-86508-863-3
  2. 2,0 2,1 "Of Temples and Dragons". Bali Plus. Kaarsipin saking versi asli tanggal 2007-10-08. Kaaksés 2019-05-05.
  3. "Kotamadya Denpasar". bali-paradise.com. Kaarsipin saking versi asli tanggal 2021-01-22. Kaaksés 2019-05-05.
  4. Bali and Lombok, p.46-47, 2001, Dorling Kindersley Limited, London ISBN 978-0-7566-2878-9
  5. Sekelumit Sejarah dan Cara Sembahyang, Bali Post 8 Juli 2007