Situs Tetamian Jagat

Situs Tetamian Gumi utawi Situs Tetamian Jagat (Indonésia: Situs Warisan Dunia; Inggris: World Heritage Site) silih tunggil genah utawi wawengkon antuk pasaiban hukum olih konvénsi internasional sané kakelola olih Organisasi Paajahan, Ilmu Kawikanan, miwah Kabudayaan Paiketan Wangsa-Wangsa (UNESCO). Situs Tetamian Gumi katetapang olih UNESCO antuk madué budaya, babad, ilmu kawikanan utawi rupa padgata liyanan. Situs-situs punika kanilai madaging "tetamian budaya miwah palemahan ring sajebang gumi sané kaanggep madué nilai tan ketah antuk kamanusaan".[2]

Lambang Tetamian Gumi kaanggén antuk nguningayang properti sané kasaibin olih Konvénsi Tetamian Gumi miwah kasurat ring Lis Tetamian Gumi resmi.[1]

Antuk prasida kapilih, Situs Tetamian Gumi patut dados landmark unik sané sacara géografis miwah lelintihan prasida kauningayang miwah madué signifikansi budaya utawi rupa khusus. Sekadi conto, Situs Tetamian Gumi minab marupa raruntuhan kuna utawi struktur malelintihan, wangunan, kota,[lower-alpha 1] gurun, wana, nusa, danu, monumén, gunung, utawi wawengkon wana belantara.[5][6] Situs Tetamian Gumi minab ngacihnain pakolihan kamanusaan sané tan ketah, miwah mawiguna dados bukti lelintihan kawikanan iraga ring planét niki, utawi minab genah antuh keindahan palemahan sané ngulangunin.[7] Ring Juli 2021, total 1.154 Situs Tetamian Gumi (897 budaya, 218 palemahan, miwah 39 properti campuhan) wénten ring 167 negara. Antuk 58 wawengkon sané kapilih, Itali manados negara antus situs pinih akéh ring lis.[8]

Situs-situs punika kanikayang antuk konservasi praktis antuk warih pangalantur, pinaka nénten, pacang keni résiko palanggaran manusa utawi baburon, aksés sané tan kaawasin, nénten kaampetang utawi tan kawates, utawi anceman saking lalaména administratif lokal. Situs sané kawatesin olih UNESCO manados wawengkon saiban.[2] Lis Situs Tetamian Gumi kakelola olih Program Tetamian Gumi internasional sané kakelola olih UNESCO Komité Tetamian Gumi, kadiri antuk 21 "negara" sané kapilih olih Paruman Umum dané.[9] Katalog program, arab, miwah palestarian situs budaya utawi palemahan sanget padgata antuk budaya umum miwah tetamian kamanusaan. Acara kakawitin antum "Konvensi Indik Pasaiban Tetamian Budaya miwah Palemahan Gumi",[10] sané kaambil olih Konferénsi Umum UNESCO ring 16 Nopamber 1972. Sekat nika, 193 negara sampun ngaratifikasi konvénsi punika, ngadadosang silih tunggil pajanjian internasional sané pinih kaloktah miwah program budaya pinih kasub ring gumi.[11]

Cutetan uah

  1. Ring warsa 1978 kalih kota sacara jangkep sampun kanikayang dados Situs Tetamian Gumi UNESCO: kapertama Quito ring Ékuador, miwah salanturnyané Kraków ring Polandia.[3][4]

Pustaka uah

  1. "World Heritage Emblem". UNESCO World Heritage Centre. Kaarsipin saking versi asli tanggal 1 Juni 2020. Kaaksés 1 Juni 2020.
  2. 2,0 2,1 "World Heritage". UNESCO World Heritage Centre. Kaarsipin saking versi asli tanggal 5 July 2020.
  3. Hetter, Katia (16 Juni 2014). "Exploring the world's first 12 heritage sites". CNN. Kaarsipin saking versi asli tanggal 26 Méi 2020. Kaaksés 22 Méi 2020.
  4. "World Heritage List (ordered by year)". UNESCO World Heritage Centre. Kaarsipin saking versi asli tanggal 26 Méi 2020. Kaaksés 25 Méi 2020.
  5. Sullivan, Ann Marie (2016). "Cultural Heritage & New Media: A Future for the Past". John Marshall Review of Intellectual Property Law. 15: 604–46.
  6. Allan, James R.; Kormos, Cyril; Jaeger, Tilman; Venter, Oscar; Bertzky, Bastian; Shi, Yichuan; MacKey, Brendan; Van Merm, Remco; Osipova, Elena; Watson, James E.M. (2018). "Gaps and opportunities for the World Heritage Convention to contribute to global wilderness conservation". Conservation Biology. 32 (1): 116–126. doi:10.1111/cobi.12976. PMID 28664996. S2CID 28944427.
  7. Pikobet nganggit: Tag <ref> tidak sah; tidak ditemukan teks untuk ref bernama SelectionCriteria
  8. Pikobet nganggit: Tag <ref> tidak sah; tidak ditemukan teks untuk ref bernama WHList
  9. "The World Heritage Committee". UNESCO World Heritage Centre. Kaarsipin saking versi asli tanggal 5 July 2020. Kaaksés 14 October 2006.
  10. "Convention Concerning the Protection of World's Cultural and Natural Heritage" (PDF). UNESCO World Heritage Centre. Kaarsipin saking versi asli (PDF) tanggal 5 July 2020. Kaaksés 22 May 2020.
  11. Edmondson, Jordan & Prodan 2020, p. 144.