Waisak utawi Waisaka (Pali; Sanskrit: Vaiśākha वैशाख) inggih punika rahina suci agama Buddha. Rahina Waisak taler ketah kawastanin Visakah Puja utawi Buddha Purnima ring India, Saga Dewa ring Tibet, Vesak ring Malaysia miwah Singapura, Visakha Bucharing Thailand, miwah Vesak ring Sri Lanka. Wasta puniki kaambil saking basa Pali "Wesakha", sané ring gilirannyané makaitan sareng "Waishakha" saking basa Sanskerta, sané madué artos wastan bulan ring kalénder Buddhist. Ring makudang-kudang genah taler kasengguh "rahina Buddha".[1]

Biksu nglaksanayang puja bhakti ring rahina Waisak

Tetujon uah

Rahina Waisak kalaksanayang ring bulan Méi ri tatkala bulan galang (purnama sidhi) antuk nyanggra tigang peristiwa, inggih punika:

  1. Embasnyané Pangéran Siddharta ring Taman Lumbini ring warsa 623 S.M.,
  2. Pangéran Siddharta prasida ngamolihang Penerangan Agung tur dados Buddha ring Buddha-Gaya (Bodh Gaya) ri tatkala mayusa 35 ring warsa 588 S.M.,
  3. Buddha Gautama parinibbana séda ring Kusinara ri tatkala mayusa 80 yusa ring warsa 543 S.M.,

Katigang peristiwa punika kawastanin "Trisuci Waisak". Kaputusan nyanggra Trisuci puniki kasobayahang ring Paruman Persaudaraan Buddhis Sajebag Jagat (World Fellowship of Buddhists - WFB) sané pinih pertama ring Sri Lanka ri tatkala warsa 1950. Upacara puniki kalaksanayang ring purnama kapertama ring bulan Méi. Rahina puniki kalaksanayang antuk ngélingang malih ajah-ajahan Sang Buddha tur nglaksanayang ajahan punika ring kauripan.

Upakara uah

Ri tatkala rahina Waisak, para umat Buddha ketahnyané rauh ka Vihara antuk nglaksanayang puja bhakti. Upakara rahina Waisak ring Indonésia nyarengin kaputusan WFB, inggih punika secara nasional kalaksanayang ring wewengkon Candi Borobudur, Désa Borobudur, Kecamatan Borobudur, Kabupatén Magelang, Propinsi Jawa Tengah. Pahan upakara Waisak nasiona, inggih punika:

  1. Ngrereh toya berkat saking sumber toya (umbul) Jumprit ring Kabupatén Temanggung miwah ngidupang obor nganggén sumber geni abadi Mrapen, Kabupatén Grobogan.
  2. Upakara "Pindapatta", inggih punika upakara ngicénin jinah ajengan majeng ring para bhikku/biksu olih para krama (umat) mangda para kramané nglaksanayang parilaksana sané becik.
  3. Samadhi ring galah nampek saking puncak bulan purnama. Bulan purnama puniki katentuang manut saking hitungan falak, nika mawinan puncak purnama prasida wénten ring tengainyané.

Lianan saking katigang pahan punika, wénten taler pradaksina, pawai, miwah acara kesenian. Rahina Waisak katetapang dados rahina libur nasional manut saking Kaputusan Présidén Indonésia Nomor 3 warsa 1983 tanggal 19 Januari 1983.

Pustaka uah

  1. "Sejarah Hari Raya Waisak | Fruit Tea". fruitteasosro.com. Kaarsipin saking versi asli tanggal 2021-05-26. Kaaksés 2021-05-26.