Tari Ajat Temuai Datai: Bina pantaraning révisi

Kontén kaapus Kontén kawewehin
Membuat artikel baru
(Nénten mabina)

Uahan ri tatkala 6 Maret 2021 17.02

Tari Ajat Temuai Datai inggih punika sasolahan sambrama sane wenten ring Suku Wastan Dayak Iban ring Propinsi Kalimantan Barat.[1] Ajat Temuai Datai kaambil saking basa Dayak Mualang, silih tunggil pahan etnis kelompok Dayak Iban. Krama Suku Dayak Mualang nadosang sasolahan puniki dados tari antuk nyembrama tamiu. Ring Kalimantan Barat, tari Ajat Temuai Datai, mangkin dados tari sambrama tamiu kenegaraan. Ketahnyane, tarian puniki dados kasolahang ritatkala wenten wisatawan sane rauh ka kampung Dayak Mualang ring Kalimantan Barat. Artos saking kruna ajat temuai datai sujatinnyane nenten dados kaartosang langsung krunanyane. Umumnyane ajat temuai datai yening kaartosang dados maartos proses ngaturang rasa syukur ring sang pencipta antuk kawentenan tamiu utawi temuai sane rauh ring tanah Kalimantan.

Ring jaman sane lintang, Tari Ajat Temuai Datai kaprecaya dados tarian sakral. Ring kampung Dayak Mualang, tarian puniki katujuang antuk para pahlawan sane mawali, makta potongan sirah musuh saking medan perang. Perang punik dados lumrah ring Dayak Mualang ring jaman sane lintang, Suku Dayak Mualang maperang antuk ngrebutang kakuasaan. Tarian Ajat Temuai Datai nenten prasida lempas saking dudonan upakara adat panyambrama antuk tamiu agung saking Suku Dayak Mualang punika, utawi krama sane rauh ka kampung Mualang. Sadurung krama punika ngranjing, kramane punika patut ngranjing ka rumah panjang. Tamiu punika patut nyalanang makudang-kudang ritual adat. Ketahnyane, tamiu punika kasambut olih kepala Suku Dayak Mualang ring natah rumah panjang.

Lelintihan

Ajat Temuai Datai mawit saking basa Dayak Mualang, silih tunggil pahan etnis kelompok Dayak Iban. Umumnyane ajat temuai datai yening kaartosang dados maartos proses ngaturang rasa syukur ring sang pencipta antuk kawentenan tamiu utawi temuai sane rauh ring tanah Kalimantan. Ring jaman sane lintang, Tari Ajat Temuai Datai kaprecaya dados tarian sakral. Ring kampung Dayak Mualang, tarian puniki katujuang antuk para pahlawan sane mawali, makta potongan sirah musuh saking medan perang. Perang punik dados lumrah ring Dayak Mualang ring jaman sane lintang, Suku Dayak Mualang maperang antuk ngrebutang kakuasaan. Tarian Ajat Temuai Datai nenten prasida lempas saking dudonan upakara adat panyambrama antuk tamiu agung saking Suku Dayak Mualang punika, utawi krama sane rauh ka kampung Mualang. Sadurung krama punika ngranjing, kramane punika patut ngranjing ka rumah panjang. Tamiu punika patut nyalanang makudang-kudang ritual adat. Ketahnyane, tamiu punika kasambut olih kepala Suku Dayak Mualang ring natah rumah panjang.

Krama Suku Dayak Mualang precaya indik potongan sirah manusa dados bukti kamenangan. Sirah musuh punika prasida ngicenin kekuatan jiwa sang sane menang tur ngelindungin makasami Suku Dayak Mualang. Tarian punika dados ungkapan rasa seneng tur kalaksanayang antuk nyambrama tamiu, nika mawinang tarian Ajat Temuai Datai kasolahang. Ring propinsi Kalimantan Barat, Tari Ajat Temuai Datai kadadosang tari panyambrama antuk tamiu resmi sane rauh ka wewengkon Kalimantan Barat. Ketahnyane, tari punika kasolahang yening wenten wisatawan sane rauh ka Kampung Dayak Mualang ring Kalimantan Barat. Tari punika kabakuang olih seniman Dayak sane mawasta John Roberto Panurian. John Roberto Panurian punika putra wewengkon Kalimantan Barat katurunan saking ajinnyane saking Dayak Banuaka miwah ibunnyane saking Dayak Iban. Tari Ajat punika dados tugas akhir John Roberto Panurian antuk ngamolihang gelar Sarjana Seni ring Institut Seni Indonesia Yogyakarta ring warsa 2002.

Soroh Gerak Tari

Ngiring Temuai

Ngiring Temuai inggih punika proses pangiringan tamiu ngantos ka Rumah Panjai (rumah panggung sane lantang). Proses ngiring temuai punika kalaksanayang nganggen cara ngajat (nari) sasampun ngalaksanayang upacara adat utawi be ajat (ngaturang upacara adat ka petara) sane kasiapang sarana upacara adat ring duri umpang (tiing sane kalintangang), miwah sasampun kepala suku mengunsai beras kuning (nyambehang baas kuning) tur ngwacen piteket utawi mantra antuk syarat ngundang Senggalang Burong, inggih punika kedis keramat sane pacang ngicenin piteket punika ka Petara (Tuhan Yang Maha Esa) antuk ngiringang temuai nganggen cara ngajat (nari) mandu tamiu ka genah salanturnyane.

Mancung Buloh

Mancung Buloh inggih punika nebas mandau utawi parang antuk melah tiing. Tiing punika kabentangang nutupin marga ngranjing ka rumah panjang miwah para tamiu patut nebas tiingnyane antuk melahang ttiang punika sane kadadosang simbol bebas saking halangan sane ngalangin tamiu puniki.

Nijak Batu

Nijak Batu inggih punika proses ngenjekang tumit ritatkala nyentuh batu sane karendem ring yeh sane sampun kasiapang. Nijak Batu kadadosang simbol kuatne keneh tur tegehnyane martabat tamiu punika dados pahlawan sane kasuciang. Yeh saking rendeman batu punika katetesang ka sirah tamiune sane dados simbol kuatnyane semangat saking batu punika sane prasida kadadosang conto majeng ring para tamiu.

Tama' Bilik

Tama' Bilik madue artos ngranjing ka rumah panjang. Nika dados ajahan pamuput saking proses sambrama. Sasampun ngliwatin prosesi-prosesi punika, tamiu kaicenin menek ka rumah panjang sane matetujon antuk nyuciang raga ring upacara punika, sane kawastanin Mulai Burung (ngawaliang semangat perang utawi ngusir roh sane jahat).

Pustaka

  1. "Tari Ajat Temuai Datai". Indonesia Kaya. Kaaksés 2021-03-06.