Pura Béji Sangsit: Bina pantaraning révisi

Kontén kaapus Kontén kawewehin
Carik 57:
}}
 
'''Pura Béji Sangsit''' inggih punika [[pura]] sané megenah ring [[Sangsit, Sawan, Buléléng|desa Sangsit]], [[Sawan, Buléléng|Kecamatan Sawan]], [[Kabupatén Buléléng]], doh nyané 8&nbsp;km kangin [[Singaraja]]. Pura Béji genah ngaturang bhakti majeng [[Déwi Sri]]. Pura Béji punika conto pakem undagi ring Bali Kaler meduwé stéréotip nganggén dekorasi sané relatip lebih baat saking pakem Bali Kelod, lanmiwah akéh nganggén ukiran sekadi don-donan.<ref name="disbud">{{cite web|url=https://disbud.bulelengkab.go.id/artikel/pura-beji-keunikannya-81|title=Pura Beji & Keunikannya |date=May 29, 2017|accessdate=August 22, 2017|publisher=Disbud.bulelengkab.go.id|author=Dinas Kebudayaan Kabupaten Buleleng}}</ref>
 
==Babad==
Carik 64:
Pura Béji kewangun ring abad ka-15, ritat kala [[Sulinggih]] saking [[Krajaan Majapahit]] ring [[Jawa]] rauh ring Bali. Ring galah punika désa Sangsit keuningin mewasta Béji, Pura Béji kewangun ring pamrentahan Pasek Sakti Batu Lépang.{{sfn|I Gede Yogi Adi Prawira|2013|p=9}} Sané dados undagi taler pengempon Pura Beji punika Truna Pesarén.{{sfn|I Gede Yogi Adi Prawira|2013|p=4}}
 
Kruna ''Beji'' meduwé arti pateh pura telaga, sekadi [[Pura Tirta Empul]]. Kaasosiasiang Pura Béji sareng pesucian nganggén tirta. Bukti nyané, telaga sadurungné kaisi saking semer kuna sané magenah ring kangin pura. Mawianan dados nunas toya, petani ring Sangsit nadosan "pura subak". Mawinan punika, pura ipun kauningin dados Pura Subak Béji, lanmiwah dados genah nunas padiné idup mangda becik.<ref name="hotel">{{cite web|url= http://www.bali-indonesia.com/magazine/pura-beji-temple.htm |title= Pura Beji Temple in Bali - Old Temple in North Bali |author=<!--Not stated--> |date= 2017 |website= Bali by Hotels.com |publisher= Asia Web Direct |access-date= 25 November 2017 |quote=}}</ref>
 
Pura Béji sampun makudang-kudang galah karéstorasi. Sinunggil poto abad ka-20 nujuang kausakan [[candi bentar]] ring Pura Béji. Réstorasi candi kalaksanayang alon-alon mangda ngejaga pakem undagi asli pura.
Carik 71:
[[Berkas:Around Lovina, Pura Beji (6826676708).jpg|thumb|right|Jeroan Pura Béji sane akeh nganggen ornamen don-donan]]
 
Pura Béji kewangun nganggén pakem undagi saking Bali Kaler. Pelinggih sareng tembok nyané nganggén batu paras sané maukir nganggén motip don-donan miwah sané liané. Motip rerambatan [[anggur]] taler [[sekar]], punika wantah pakem sané kawéntenang ring Bali Kalér kemanten. Kauningin sadurung nyané kawéntenang warna ring ukir-ukiran punika, punika ngaciriang ukir-ukiran punika sadurungné polih kawarnain. Ring tangga ipun kaukir antuk [[naga]] taler ring tembok ipun kaukir [[épos|épos-épos]] [[Hindu]] lanmiwah kauripan ring Bali.
 
Pura Béji kewagi antuk tigang wewidangan: jaba pisan utawi nistaning mandala, jaba tengah utawi madya mandala, lanmiwah jero utawi utamaning mandala.{{sfn|Stuart-Fox|1999|p=47}}{{sfn|Auger|2001|p=98}}
 
Ring jaba pisan megenah [[balé kulkul]] wénten [[slit drum]] sané keanggén ngewarta galah jagi maturan. Balé kulkul ring Pura Béji kirang nganggé ukiran taru-taruan taler polos ritatkala kesandingan antuk arsitektur liyané ring Pura Béji, punika ngaciriang bale kulkul punika kawangun selantur galah wagian pura punika lanmiwah manawi nénten kewangung olih undagi sané nganggé pakem Bali Kaler.<ref name="hotel"/>
 
Jagi ngerajing ka jaba tengah kawéntenang [[candi bentar]], kaukir antuk taru lanmiwah sekar ring pakem Bali Kaja. Ring jaba tengah wénten balé-balé.<ref name="hotel"/>
 
Jagi ngerajing ka jeroan kawéntenang [[paduraksa]] ageng, ukir-ukiran ipun pateh ngangge pakem sekadi pakem ukiran candi bentar, akéh sirah [[bhoma]] kaukir ring duur paduraksan punika, sané kalambang ngejaga pura saking atma sané nénten becik. Sané sios majeng pura liyané, Pura Béji meduwé aling-aling sané kawéntenang ukiran kalih jatma Belanda sané ngemainan [[rebab]] ngapit naga. Pelinggih utama genah ngaturang bhakti majeng [[Sang Hyang Widhi]], miwah pelinggih liyané majeng Déwa Braban, Déwa Ayu Manik Galih, lanmiwah [[Déwi Sri]].{{sfn|I Gede Yogi Adi Prawira|2013|p=7}}
 
==Pustaka==