Pangater: Bina pantaraning révisi

Kontén kaapus Kontén kawewehin
Ngardi kaca madaging "'''Pangater''' inggih punika panganggen kruna, sane magenah ring arep kruna inucap. Sane kabaos pangater: a, ka, sa, di, pa, nga, pi, parama (prama, kuma, kapi, kami, ma, wi, swa, upa, pati, bra, para, pra, pari, nir, nis, duh, dur, su, dus.<ref>{{Cite web|url=http://samikanginkauh.blogspot.com/2012/01/pangater-pangiring-miwah-seselan.html|title=Kangin Kauh: Pangater, Pangiring, miwah SeseLan|last=Satryastina|first=I. Putu Candra |date= 25 Januari 2012 |website= K..."
Cihna: Uahan wit 2017
 
 
Carik 1:
{{Underlinked|date=Januari 2022}}
'''Pangater''' inggih punika panganggen [[kruna]], sane magenah ring arep kruna inucap. Sane kabaos pangater: a, ka, sa, di, pa, nga, pi, parama (prama, kuma, kapi, kami, ma, wi, swa, upa, pati, bra, para, pra, pari, nir, nis, duh, dur, su, dus.<ref>{{Cite web|url=http://samikanginkauh.blogspot.com/2012/01/pangater-pangiring-miwah-seselan.html|title=Kangin Kauh: Pangater, Pangiring, miwah SeseLan|last=Satryastina|first=I. Putu Candra |date= 25 Januari 2012 |website= Kangin Kauh |access-date= 17 Nopémber 2021}}</ref>
 
'''Pangater''' inggih punika panganggenpanganggén [[kruna]], sanesané magenah ring arep kruna inucap. Sane kabaos pangater: a, ka, sa, di, pa, nga, pi, parama (prama, kuma, kapi, kami, ma, wi, swa, upa, pati, bra, para, pra, pari, nir, nis, duh, dur, su, dus.<ref>{{Cite web|url=http://samikanginkauh.blogspot.com/2012/01/pangater-pangiring-miwah-seselan.html|title=Kangin Kauh: Pangater, Pangiring, miwah SeseLan|last=Satryastina|first=I. Putu Candra |date= 25 Januari 2012 |website= Kangin Kauh |access-date= 17 Nopémber 2021}}</ref>
 
== Teges Pangater ==
Baris 5 ⁇ 7:
# Teges pangater ''"a-"'' mateges;
#* Nyihnayang nungkasin, umpami: Acala. Mateges nenten obah. Cala = Obah
#* Nyihnayang maduemadué kahanan, umpami: abagus. Abagus pangadegipun = yukti bagus
#* Nyihnayang wilangan, umpami: baase akarung. msl…
#* Nyihnayang nganggennganggén, Umpami: Ida sampun angrangsek Busana,
#* Nyihnayang wiadin ring kahanan, Umpami: Titiang wantah jadma jagul apunggung, during resep ring wirasan kekawin punika.
#* Nyihnayang nguwahin kruna dados Kruna Kria Lumaksana, sakewanten maweweh anusuara, Umpami: perih = a + perih - a(m) + perih = amerih (tan mari angulih-ulih, amerih sutreptining Negara.
# Teges Pangater ''"ka-"'', Nyihnayang kruna kria Linaksana: Dados gentosin antuk pangiring "a", Umpaminyane: Kadaar = daara. "Suba kadaar nasine, Geg?" tegesipun: Nasine suba daara.
# Teges Pangater ''"sa-"''.
#* Nyihnayang kuuban: Saluir sanesané sampun majangkepan patut tedun makrama desadésa
#* Nyihnayang wewatesan, umpami "Sasuenida jumneneng agung. Jagate gemuh raharja.
#* Nyihnayang satunggil , umpami: Sapeteng-peteng ya luas memancing.
# Teges Pangater ''"di-"'', Nyihnayang pisarat, umpami: Mangde digelis ugi margi Punika kapuputang.
# Teges Pangater ''"pa-"'', Ngawangun Kruna Aran Niskala, Umpami: Patakon Beline keweh anake nyautin
# Teges Pangater "pi-"'', Ngawangun Kruna Aran sanesané mateges nyujatiang, Umpami: eda nema engsap kapin pitresnan anak
# Teges Pangater ''"parama-"'', nyihnayang pamekas, pinih utama, upami: Parama ledanglédang kayunida Sang Prabu, antukan para prtakjanane sampun tak kirangan sandan lanmiwah pangan.
# Teges pangater ''"kuma-"'', nyihnayang marupa sakadi, Buka, umpami: Panak kedis darane mara kumajaum.
# Teges Pangater ''"kapi-"'', nyihnayang teges Kruna Lingganipun, umpami: Sane kapiandel wantah DaneDané kriana Patih Agung.(Kapiandel = pinih andel= cager)
# Teges Pangater ''"kami-"'', tegesnyane pateh sakadi Pangater ''"kuma-"'', umpami "Malarapan antuk manah dread baktu, kamipurun titiang matur, marupa jagra winungsu ring I Ratu.
# Teges Pangater ''"ma-"'' mateges;
#* Nyihnayang Kria Lumaksana, umpami: Enggalang ja majalan, apang tusing petengan di jalan
#* Mikolihang sakadi kruna Lingganipun, upaminyane: Ya setata mabati madagang saang, awanan seleg pesan ya nyemak gaene ento
#* Nyihnayang nganggennganggén, Umpami: Alit-alite tusing dadi mabaju batik yan katuju masuk malajah.
#* Nyinahang pernah/papernahan (genah = tempat/kewajaran) Umpami: Tiang patut mabeli tekentekén I Wayan Koplar
#* Nyihnayang madaging Umpami: Bubuh kacang ijone ento, magule Bali.
#* Nerangang kahanan, sampun puput kalaksanayang, umpami "Bebantenane maebe siap biing mapanggang.
#* ngawangun kruna pidarta, umpami "Eda makrasapan majalan di sisin tukade, wireh pelih abedik ngranayang labuh.
#* ngamedalang wiadin ngawetuang, Umpami: Ida mabaos tekentekén para panjak lanmiwah waduane makejang.
#* Nyihnayang madrewe, umpami: Cecirenida sang maraga darma, maguna lewih tur maambek welas asih
# Teges Pangater ''"wi-"'' mateges;
Baris 36 ⁇ 38:
#* Nyinahang nulak, umpami: Bebuatipun mangda sadia rahayu, luput saking lara wigna.
# Teges Pangater ''"upa-"'', Mateges saluiring, umpami "Upacara piodalane sampun cumawis
# Teges Pangater ''"swa-"'', Mateges antuk dewek, Umpami: Ngiring ngayah ring swanegara manut swadarma lanmiwah swakarya soang- soang.
# Teges pangater ''"pati-"'', Mateges Mawanti – wanti, Umpami "Plaibne PatiLuplup, tusing karuan tetujonne, wireh karauhan Bapak Polisi.
# Teges Pangater ''"bra-"'', Mateges setata, umpami: Ya mula anak bragedeganbragedégan. Kewala madingeehang munyi keras setata mesuang munyi bangras tur salah tampi.
# Teges Pangater ''"para-"'', Mateges sakancan, Umpami: Para baudanda lanmiwah paramantri sami ampun sayaga natak bebaos Ida Sang Prabu.
# Teges Pangater ''"pra-"'' mateges;
#* mabuat, umpami: Ida Sang abimanyu wiakti sang ksatria prawira ring jurit.
#* ebek, sering- sering, Umpami: Sampunang alit-alite pariceda ring anake sanesané maraga lingsir
# Teges Pangater ''"nir-"'', Mateges tanpatan utawipautawi tan medaging, Umpami Nirguna pisan titiang kantun maurip, salamine nandang jengah.
# Teges Pangater ''"dur-"'', Nyinahang kawentenankawéntenan pakardi sanesané kaon, umpami "Durgama pisan genahe irika, mawinan nenten nahenin karauhin olih imanusa. Tegesipun kalintang kaon.
# Teges Pangater ''"su-"'', Mateges becik, Umpami: Ida Sang Wibisana sujati ida maraga sujana sulaksana
 
== Pustaka ==
{{Reflist}}
 
[[Kategori:Kruna]]