Tukad Mambéramo: Bina pantaraning révisi
Kontén kaapus Kontén kawewehin
Nénten wénten ringkesan uahan |
a Typo fixing, added orphan tag |
||
Carik 1:
{{Orphan|date=Oktober 2021}}
{{Infobox river
| name = Mambéramo
Baris 59 ⁇ 61:
'''Mambéramo''' silih tunggil [[tukad]] pinih dawa kaping kalih ring [[Nusa Papua]], sesampun [[Tukad Sépik]]. Magenah ring propinsi [[Papua]], Indonésia. Pinaka tukad pinih ageng ring Indonésia manut volume debit, miwah pinih jimbar.<ref name="fragmentation">{{Cite web |url=http://www.gwsp.org/fileadmin/downloads/Nilsson_Science2005.pdf |title=Fragmentation and Flow Regulation of the World’s Large River Systems |access-date=2013-01-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120330202803/http://www.gwsp.org/fileadmin/downloads/Nilsson_Science2005.pdf |archive-date=2012-03-30 |url-status=dead }}</ref>
Tukad puniki kaadegang saking patemuan panak tukad ring duurné, tukad [[Tukad Tariku|Tariku]] miwah [[Tukad Taritatu|Taritatu]] ring wawidangan [[Dataran Danu Mambéramo]], cekungan interior antuk wana rawa toya ening sané jimbar miwah lapangan padang. Ngembak nuju kalér riantara [[Pagunungan Van Rees]] miwah [[Pagunungan Foja]] ngentasi makudang jeram miwah ngarai. 160
Lebah tukad sané ageng punika umah antuk makudang [[masyarakat tak tersentuh]] miwah [[kaakéhan soroh hayati]] sané akéh. Ring warsa 1990-an, [[Pemeréntah Indonésia]] madué rencana antuk ngawangun [[bendungan pambangkit listrik wasa toya]] ageng ring Mambéramo sané pacang ngelemang makéhan wewengkon irika. Rencana puniki kawangdé sesampun krisis monetér Indonésia 1998-1999, menawi wénten rasa jerih seka palemahan prasida kemanten kauripang ring aab sané pacang rauh. Sané mangkin, Mambéramo tetep dados tukad pinih ageng kaping kalih ring guminé sané sajangkepné nénten usik olih bendungan, sesampun [[Tukas Fly|Fly]] sané masikian nusa sareng tukad puniki.<ref name="fragmentation"/>
Baris 72 ⁇ 74:
==Lelintihan==
[[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Het stroomgebied van de boven Mamberano in Nieuw Guinea waar het explorateurs bivak ligt TMnr 10020882.jpg|thumb|left|Tukad Mambéramo wagian duur kapotrék
Warsa 1545, navigator [[Spanyol]] [[Yñigo Ortiz de Retez|Iñigo Ortiz de Retes]] malayar ring pasisi kalér nusa nganti loloan tukad sané petayang ''San Agustín''. Ring ring genah punika, ring tanggal 20 Juni 1545, Ida mingakuin wawengkon punika wagian [[Spanyol Anyar|Mahkota Spanyol]], miwah ring proses pangicaan aran ipun (''Nueva Guinea'') sané kauningin ngantos mangkin.
Jadma Éropa kapertama sané ngaranjing loloan Mambéramo punika wargi Welanda Dr D. F. van Braam Morris ring warsa 1883. [[warga (gelar)|warga]] saking [[Maluku]] kalér ([[Térnaté]]) ngadayung ring tukad antuk ngamastika mabahan toya punika prasida kaentasin jukung uap.<ref>Souter (1963) p. 145</ref> Salanturné ring warsa 1884 Van Braam Morris mawali nganggén jukung uap "Havik" miwah ngetasin {{Convert|60|mi|km|0|abbr=on}} (
[[File:Sungai Mamberamo.jpg|thumb|Tukad Mamberamo warsa 2017]]
Baris 81 ⁇ 83:
==Suaka Margasatwa Mambéramo Foja==
{{Main|Suaka Margasatwa Mambéramo Foja}}
[[Suaka Margasatwa Mamberamo Foja]] ngajangkepin wawengkon jimbar nyané 16.610
==Titi Mambéramo==
Titi Mambéramo punika pentang kabel ppinih kalih ring Indonésia sesampun [[Titi Kutai Kartanegara]] antuk dawan nyané 235 méter miwah 270 méter nganti titi sané ungkur pegat ring Nopémber 2011.<ref>
==Cingak taler==
Baris 102 ⁇ 104:
[[Kategori:Tukad ring Propinsi Papua|Mambéramo]]
[[Kategori:Tukad ring
|