Kakawin Wrttasancaya

Kakawin Wrttasancaya (utawi Wrttayana miwah Wertasancaya) inggih punika silih tunggil kakawin utawi karya sastra Jawa Kuno ring basa Kawi sané karipta olih Mpu Tanakung sawetara duk satawarsa kaping pat welas. H. Kern, sarjana saking Belanda, nyalin kakawin puniki antuk basa Belanda duk warsa 1875. Wrttasancaya puniki madaging carita indik patemon miwah pamegat, sané kasurat nganggén wirama sané luih. Rasané, Mpu Tanakung ngandelang kaluihan wirama tur pamilihan kruna sané wikan pisan ring kakawin puniki. Nika mawinan, kakawin puniki Wrttasancaya palampah wirama.[1][2]

Kakawin Wrttasancaya
SorohSusastra
Pinanggal asalAab ka-14 M
Basa(-basa)Basa Kawi
Kasusun olihH. Kern
LakaranLontar
Ukurancm x cm
FormatKakawin
Klasifikasi Gedong KirtyaItihasa

Kakawin puniki nlatarang detail indik wirama kakawin, sané kaketus saking wirama gancaran Sanskerta. Tata titi wirama puniki lumrah kabaos chanda. Pikaryan Mpu Tanakung puniki ngambil soroh tema sané pateh sareng Meghaduta olih Kalidasa, sané taler nlatarang indik tata titi wirama standar ring gancaran Sanskerta.

Ri tatkalaning ngripta Wrttasancaya, Mpu Tanakung sujatine sampun ngwacen akeh pisan karya sastra Sanskerta, utamannyane Chandovicitih sané pinaka bantihan Bharatanatyasastra, silih tunggil cakepan indik gancaran Sanskerta. Niki kabuktiang antuk wirama-wirama sané pateh kaanggén ring Wrttasancaya kalih Chandovicitih. Minab, Mpu Tanakung duk punika polih inspirasi saking cakepan wirama Sanskerta tur makayunin ngaryanang cakepan sané pateh nanging mabasa Jawi kuno sané menawi prasida kaanggén acuan ring sajeroning pangriptan kakawin daweg punika.

Yadiastun ring suang-suang kakawin Mpu Tanakung satata yadcad ragan ida tambet, para sarjana sastra Jawi purwa dahat ngon ring pikaryan ida. Saking detail tur referensi sané kaanggén ring suang-suang reriptanida, para sejarawane narka Mpu Tanakung minab sampun prasida daweg nika ngalap referensi langsung saking India.[3] Yadiastun asapunika, Mpu Tanakung sampun yakti prasida ngadungang wirama-wirama asli saking gancaran Sanskerta sareng kearifan lokal Jawi purwa malarapan antuk pikarsa, eksperimen miwah pangalamanida sané sampun sue.

Pustaka uah

  1. Kompasiana.com (2018-04-07). "Mendedah Ajaran Kearifan Mpu Tanakung". KOMPASIANA (ring Indonesia). Kaaksés 2021-01-13.
  2. Purwadi (2007). Sejarah Sastra Jawa. Yogyakarta: Panji Pustaka. pp. 84–87. ISBN 979-25-2725-10 Check |isbn= value: length (help).
  3. Hunter, 2001: p. 65-92.