Celuk Buyat (aksara Bali: cĕluk·​buyat·) inggih punika celuk alit ring pasisi kelod Samenanjung Minahassa ring sisi kalér Sulawesi, Indonésia. Warsa 1996, anak pautsahaan metén pausthaan Pautsahaan Tambang Newmont, PT Newmont Minahasa Raya, nganggén celuk manadoa ngenah ngutang tailing (limbah tambang) antuk parilaksana patambangan mas. Ring warsa 2004, krama ring wewengkon punika nikayang mikolihin pikobet kakenakan sané nénten ketah, krama irika salanturnyané minuduh Newmont ngalanggar parikrama tingkat limbah pertambangan sané sampun ngacemarin wewengkon punika sareng bahan marabaya.[1] Seka aktivis palemahan urip Indonésia, WALHI, nikayang Newmont sampun ngutang 2.000 ton limbah tambang ring celuk sapa rahina.[2]

Celuk Buyat
Inggris: Buyat Bay
Celuk Buyat magenah ring Sulawesi
Celuk Buyat
Celuk Buyat
Peta
GenahAsia Kelod Kangin
Koordinat0°50′32″N 124°42′10″E / 0.8421°N 124.7027°E / 0.8421; 124.7027Koordinat: 0°50′32″N 124°42′10″E / 0.8421°N 124.7027°E / 0.8421; 124.7027
TipeCeluk
Aran lokalIndonésia: Teluk Buyat
Basin saking negaraIndonésia

Lelintihan uah

Celuk magenah ring sisi lengan samenanjung kalér nusa Sulawesi, marep Segara Maluku. Buyat pinaka celuk alit genah désa bendéga. Saking 1996 nagntos Agustus 2004, celuk puniki kaanggén wewengkon tailing antuk Tambang Mas Mesel, sané kamargiang olih PT Newmont Minahasa Raya, anak pautsahaan sané 80% saham ipun kadruenang olih Newmont Mining Corporation.[3] Tailing saking tambang mas pinaka watuan alus sané madaging mas.

Satunggal pipa kawangun antuk ngingsirang tailing saking wewidangan tambang mas nuju celuk lantang ipun 900 m nuju segara taler ngutang matérial ring kadaleman 82 m.[3] Ring Juli 2004, makudang lembaga swadaya krama ngawitin kampanye sané minuduh PT Newmont Minahasa Raya sangaja macemarin Celuk Buyat, sané ngaranayang sungkan para krama irika.

Polusi uah

Ring patengahan 2004, seka bandéga lokal mapinunas majeng Pemerintah Indonésia antuk manilikin tingjat limbah patambangan Newmont ring Celuk Buyat. Bandega irika nyingakin kamatian bé akéh, ical nyané bandeng nguda miwah makudang spésiés bé ring wewengkon celuk. Dané taler nikayang sungkan sané nénten ketah sekadi sungkan kulit sané nénten ketah, tremor, uyeng-uyengan, miwah pambengkakak ring baong, betekan, pargelangan tangan, jit miwah duur. Tatilikan punika nemu makudang logam berat sekadi arsén, antimon, mérkuri miwah mangan ring genah tailing.[2]

Ring Nopémber 2004, WALHI (LSM Indonésia antuk pikobet palemahan) sareng-sareng seka nirlaba (Jaringan Advokasi Tambang Bumi Indonésia dan Pusat Hukum Lingkungan Indonésia) minyusun luwih akéh parikanda komprehénsip indik Celuk Buyat, nyimpulang celuk punika kacemar olih tingkat marabaya arsén miwah mérkuri, asapunika beresiko majeng krama irika.[1] Polusi arsénik saking sampel sédimén dasar laut Celuk Buyat manyingakang tingkat arsenik punika 666 mg/kg (satus kali lipat saking Kriteria Kualitas Toya Segara ASEAN wantah 50 mg/kg) miwah rarata ngaliwatin 1000 µg/kg tingkat mérkuri (standar sané pateh nganikayang level 400  µg/kg). Pantaraning sareng sampel kontrol alami saking genah sané kapingaruhin olih pambuangan limbah tambang, tetilikan punika nyimpulang pinaka kadar arsén miwah mérkuri nénten alami asal satunggal ipun prasida saking pangutangan limbah tambang Newmont. Merkuri miwah arsen kaakumulasi ring makudang organisme urip ring Celuk Buyat rumasuk ikan, sané kaajeng olih krama irika. Kakeanakan manusa kaancem miwah parikanda punika ngarekomendasiyang ajengan bé saking irika kakirangin miwah rélokasi krama lokal nuju genah liyané.

Ring warsa 1994, Analisis Indik Dampak Palemahan Newmont nikayang lapisan termoklin ring kadaleman 50–-70 méter manados panghalang antuk minahanin tailing mangda nénten kacampur miwah kasebar ring Celuk Buyat. Lepas saking klaim Newmont, WALHI nénten nemu lapisan termoklin segara.[1]

Panggambaran média uah

Film dokumenter mamurda Bye Bye Buyat karipta warsa 2006 taler mikolihin pahargaan pilem pinih becik ring Féstival Film Indonésia ring warsa sané pateh. Pautsahaan Tambang Newmont kabobot antuk dokumenter punika taler nikayang pinaka pilem punika ngulgul paindikan Richard Ness sané kontrovérsial.[4]

Cingak taler uah

Pustaka uah

  1. 1,0 1,1 1,2 WALHI (10 November 2004). Buyat Bay is polluted and a risk to the community: Highlights of the joint investigation of Buyat Bay. Siaran pers. Diakses pada 2007-05-10. Archived 2007-05-13 at the Wayback Machine "Archive copy". Kaarsipin saking versi asli tanggal 2007-05-13. Kaaksés 2020-12-27.CS1 maint: archived copy as title (link)
  2. 2,0 2,1 "Heavy Metals Contamination Found in Buyat Bay, North Sulawesi". WALHI. 10 August 2004. Kaarsipin saking versi asli tanggal 2007-09-27. Kaaksés 2007-10-05.
  3. 3,0 3,1 Paitsahaan Tambang Newmont (May 2006). Buyat Bay Brochure. Siaran pers. Diakses pada 2007-07-25. Archived 2007-08-14 at the Wayback Machine "Archive copy" (PDF). Kaarsipin saking versi asli (PDF) tanggal 2007-08-14. Kaaksés 2020-12-27.CS1 maint: archived copy as title (link)
  4. "Mining firm objects to pollution film up for Indonésian award". Agence France-Presse. 2006-12-20.[permanent dead link]

Pranala jaba uah